راهکارهای ارتقا فرهنگ رانندگی چیست | جمعیت طرفداران ایمنی راهها

گروه گزارش: روزمان شب نمی‌شود اگر از ترافیک و مشکلاتش با دیگران صحبت نکنیم. هر روز صبح در محل کارمان، قبل از سلام و احوالپرسی، هنوز از راه نرسیده شروع به شکایت می‌کنیم. تلفن همراه‌مان را از جیبمان در می‌آوریم و دیر آمدنمان را با نمایش فیلمی که از حادثه! مذکور گرفته‌ایم توجیه می‌کنیم! انگار نه انگار که خودمان هم به شکلی در بوجود آمدن چنین مشکلاتی دخیلیم.

مشکلاتی که همه ما، یعنی شهروندان شهرهای بزرگ و پرجمعیت، در بوجود آمدن آن‌ها تاثیر بسیاری داریم. می‌پرسید چه طور؟ نمونه‌اش ناهنجاری‌ها و قانون شکنی‌هایی است که چه به عنوان عابر پیاده و چه به عنوان راننده، روزانه بار‌ها و بار‌ها دست به ارتکابشان می‌زنیم.
از بی‌توجهی به چراغ عابر پیاده به هنگام عبور از خیابان گرفته تا عبورهای ناگهانیمان از عرض خیابان (درست در حالی که تنها چند متر تا پل عابر پیاده فاصله داریم). از رعایت نکردن حق تقدم در چهارراه‌ها تا رانندگی با سرعت غیر مجاز و انجام حرکات مارپیچ در بزرگراه‌های داخل و خارج از شهر. در بسیاری موارد هم، »دیگران« هستند که اشتباه می‌کنند و به وظیفه شهروندیشان عمل نمی‌کنند.

راهنمایی و رانندگی کشور، بهترین و موثر‌ترین راه مبارزه با این مشکلات را جریمه کردن افراد متخلف می‌داند و این روز‌ها بیش از پیش به اجرا و اعمال این قوانین می‌پردازد. اما علی رغم اینکه در بسیاری از جاده‌های بین شهری و مسیرهای شهری ماموران راهنمایی و رانندگی حضور چشم گیری دارند، در بسیاری از مناطق دیده نمی‌شوند و رانندگان به محض اینکه چشم ماموران راهنمایی و رانندگی را دور می‌بینند، به راحتی قوانین را زیر پا می‌گذارند. اداره راهنمایی و رانندگی چند سالی است که با نصب دوربین در اتوبان‌های کشور، رانندگی شهروندان را کنترل می‌کند. یکی دیگر از روش‌های مورد استفاده در کنترل ترافیک و اتوبان‌ها و راه‌ها خارج از شهر، حضور ماموران راهنمایی و رانندگی در حاشیه جاده هاست، آن‌ها به وسیله دوربین‌های هوشمند سرعت خودروهای عبوری را می‌سنجند و با متخلفین برخورد می‌کنند. از روش‌های دیگری که در این زمینه موثر واقع شده است، کنترل نامحسوس پلیس راهور است. خودروهایی که به طور نامحسوس در جاده‌ها و بزرگراه‌های کشور، مخفیانه رانندگان متخلف را شناسایی و اعمال قانون می‌کنند.

با وجود تاثیر به سزایی که روش‌های مذکور بر کنترل و نظارت رانندگان دارند، در اکثر موارد درمان‌های موقتی هستند که در صورت عدم موجودیت یکی از این روش‌ها، همه چیز به حالت اول باز می‌گردد و تخلف‌های زیادی به انجام خواهد رسید. در واقع جریمه کردن آن چنان که باید تاثیری بر فرهنگ رانندگی مردم نخواهد گذاشت.

اگر قبل از اجرایی شدن برخی از این قبیل طرح‌ها که روزانه در سطح شهر اجرا می‌شوند، بستر مناسبی فراهم شود و آموزش‌های لازم جهت مواجهه و استفاده از این طرح به مردم داده شود، (در واقع فرهنگ سازی طرح در جامعه قبل از اجرا) با اجرای هر چه بهتر قوانین راهنمایی و رانندگی مواجه خواهیم شد. اولین قدم در جهت فرهنگ سازی، آموزش عمومی است که برعهده اداره‌هایی از جمله شهرداری، صدا و سیما، آموزش و پرورش، سازمان ترافیک، وزارت بهداشت و درمان و... است.آموزش و پرورش همواره نقش مهمی در این زمینه داشته است، به طوری که طبق آمارهای رسمی، سطح پایین تحصیلات مردم و رانندگان، رابطه مستقیمی با میزان تصادفات منجر به مرگ دارد.

استفاده از کتاب‌ها و جزوه‌های آموزشی متناسب با سن دانش آموزان، پخش فیلم‌های آموزشی، استفاده از ساعت کلاس پرورشی و اوقات فراغت دانش آموزان یا گنجاندن یک بازه زمانی در برنامه هفتگی دانش آموزان در جهت آموزش‌های ترافیکی و در برخی موارد استفاده از کار‌شناسان و مربیان راهنمایی و رانندگی برای آموزش و همکاری در انجام این طرح‌ها در مدارس، موثر و مفید واقع خواهند شد. طرح همیاران پلیس، از جمله طرح‌های موفقی است که حاصل همکاری اداره پلیس راهور و سازمان آموزش و پرورش است.

حضور نماینده پلیس راهنمایی و رانندگی در آن، هر چند به شکلی نمادین کمک بزرگی به آشنایی دانش آموزان با فرهنگ ترافیک می‌کند.

احداث پارک‌های آموزش ترافیک مخصوص کودکان همواره از روش‌های برگزیده‌ای است که در سراسر دنیا توسط سازمان‌های حمل و نقل و ترافیک کشور‌ها به منظور گسترش فرهنگ رانندگی انجام می‌شود.

پارک‌هایی که به صورت شبیه سازی شده خیابان‌ها، وسایل نقلیه، چراغ‌ها و تابلوهای راهنمایی را در خود جای داده‌اند و کودکان با سوار شدن بر اتومبیل‌های کوچک و شارژی، علاوه بر تفریح و گذراندن اوقات فراغت، با قوانین و مسائل ترافیکی آشنا می‌شوند؛ از الفبای ترافیک، یعنی آشنایی با چراغ راهنمایی و توقف پشت چراغ قرمز تا احترام و اجرای دستورات تابلو‌ها و نشانه‌های ترافیکی. تقویت پایه‌های آموزشی در سنین کودکی اهمیت به سزایی دارد؛ چرا که یادگیری در این سنین باعث نهادینه شدن فرهنگ ترافیک و رعایت حقوق شهروندی در کودکان خواهد شد.

صدا و سیما به عنوان ابزاری که از جنبه‌های عمومی تری برخوردار است و از محبوب‌ترین رسانه‌های گروهی بین مردم به شمار می‌رود، می‌تواند با ساخت برنامه‌هایی که بیشتر جنبه آگاهی بخشی دارند (و نه صرفا تفریح و سرگرمی) در این زمینه موثر واقع شود. برای مثال فیلم‌های آموزشی و پویانمایی‌هایی برای کودکان، فیلم‌ها و ویدیوکلیپ‌های تبلیغاتی، پیام‌های هشداردهنده، دوربین مخفی و غیره.

یکی دیگر از ارگان‌هایی که نمی‌توان از تاثیر آن برای فرهنگ سازی عمومی چشم پوشی کرد، شهرداری است. نصب تابلو و علائم ترافیکی مورد نیاز در سطح شهر، ایجاد مسیرهای عابر پیاده و عبور دوچرخه و ایجاد ایستگاه‌های اجاره‌ای آن، مردم را به استفاده از دوچرخه تشویق کرده است و زمینه داشتن هوایی پاک در سطح شهر را فراهم آورده است.

اگر آموزش و پرورش، شهرداری، رسانه‌های جمعی نظیر صدا و سیما و مطبوعات و همچنین دیگر سازمان‌های مسوول و موثر، وظیفه خود را در جهت ارتقای سطح فرهنگ ترافیک به خوبی انجام دهند، مطمئنا نتیجه مطلوب حاصل خواهد شد. اگرچه در بسیاری موارد این خود ما هستیم که مسبب و مقصر اصلی سوانح رانندگی به حساب می‌آییم